„Tijdens mijn studie richtte ik met mijn tweelingzus Charlotte een recruitmentbureau op. Het viel ons al gauw op dat het hele recruitmentproces manueel, ouderwets en subjectief was. Er werd totaal niet datagedreven gewerkt, zoals in andere sectoren steeds meer gebeurde. Daardoor ging er veel mis, van onbewuste discriminatie tot simpelweg niet weten wat mensen echt in hun mars hebben.”

Uit onvrede hierover is Equalture ontstaan, een platform voor datagedreven recruitment. Kandidaten worden niet op basis van hun CV beoordeeld, maar doorlopen een aantal digitale games waarmee hun persoonlijkheid en skills objectief in kaart worden gebracht. Zo krijgt iedereen een eerlijke kans en komen alleen kandidaten die echt voldoen aan het profiel, op gesprek. „Het klinkt misschien paradoxaal maar juist door het gebruik van technologie, maken we het recruitmentproces menselijker en eerlijker. Je wordt beoordeeld op basis van wie je bent en wat je kunt, niet op basis van je trackrecord en persoonlijke achtergrond.”

Sneller, beter, diverser

Inmiddels is het bedrijf uitgegroeid tot een leider op het gebied van datagedreven recruitment, met grote multinationals als klant. Zo benaderde voedingsconcern FrieslandCampina hen voor ondersteuning bij de voorselectie van kandidaten voor hun traineeships. “Zij merkten dat er na de voorselectie steeds een redelijk homogene groep overbleef, van mensen met dezelfde achtergrond en dezelfde studie. Aan ons de vraag om hen te helpen om de kwaliteit en diversiteit van de groep kandidaten te vergroten zonder een grotere investering in tijd van henzelf.”

Games als hulpmiddel

Met behulp van games toegesneden op de gewenste kenmerken van kandidaat-trainees, was Equalture in staat om versneld een voorselectie te maken die bovendien veel diverser was dan voorheen. Dat werkte door in het aannamebeleid. “Eén op de vier mensen die werden aangenomen als trainee, zouden op basis van de beoordeling van CV en motivatiebrief niet door de selectie zijn gekomen. Maar juist deze mensen bleken de juiste skills te hebben om succesvol aan de slag te gaan bij het bedrijf.”

‘Juist deze mensen bleken de skills te hebben om aan de slag te gaan bij het bedrijf’ – Fleur Melkert, cco en co-founder Equalture

Betrouwbaarheid

Rollen en functies veranderen snel, daarom besteden ze veel aandacht aan de (door) ontwikkeling van de games. „Zo hebben we onlangs games ontwikkeld om ownership en hoe je omgaat met feedback te toetsen. Tegelijkertijd checken we voortdurend of kandidaten niet met gebruik van ChatGPT of andere AI-tools de games kunnen beïnvloeden. Betrouwbaarheid is cruciaal voor de juiste match.”

Toekomstgericht

De juiste match vinden is van toenemend belang binnen een markt met arbeidskrapte. Melkert: “Als je in kaart brengt welke skills en persoonlijkheidskenmerken de mensen die je aanneemt hebben en bijhoudt of ze succesvol zijn binnen de organisatie, krijg je waardevolle data waarmee je de profielen voor functies steeds beter kunt finetunen en de kans op een succesvolle match verder kunt vergroten. De voorspellende potentie van de data die veel HR-afdelingen al hebben is enorm. Het zou gaaf zijn als daarmee meer wordt gedaan.”

Er is nog een belangrijke reden om meer focus te leggen op skills en potentie, zegt Melkert. “Een groot deel van de rollen waarvoor we nu werven, bestond tien jaar geleden nog niet. En over tien jaar zullen er opnieuw veel nieuwe functies zijn ontstaan. Dus hoe eerlijk en relevant is het dan om mensen nog steeds te beoordelen op basis van ervaring? Dat kan – en moet – echt anders!”

Hij was geen jongetje dat met robots speelde. Pas als student aan de TU Eindhoven raakte Albert Maas gefascineerd door robotica en de mogelijke toepassingen voor de maatschappij. „Ik heb altijd een voorliefde gehad voor techniek in combinatie met design en user experience”, vertelt hij. „Op de universiteit kwam ik in contact met professor Maarten Steinbuch, die net een robotica groep had opgezet. Het multidisciplinaire aspect van dit nieuwe vakgebied sprak me enorm aan. En ik zag: dit is een ‘blue ocean’, een markt waarin nog heel veel kansen liggen en veel mogelijkheden om het verschil te maken en de maatschappij vooruit te helpen.”

“Ik heb altijd een voorliefde gehad voor techniek in combinatie met design en user experience” – Albert Maas, CEO Avular

In 2014 begon hij het bedrijf Avular, dat zich richt op de productie van mobiele autopilots, robots en drones, met bijbehorende software. Inmiddels staat er een team van meer dan zestig internationale experts klaar om een snelgroeiend klantenbestand te helpen met alle uitdagingen rondom mobiele robotica. Maas: „Iedereen deelt de drive van waaruit het bedrijf destijds is begonnen, om het verschil te maken in de maatschappij door middel van mobiele robots. De mogelijkheden zijn bijna eindeloos. Wij delen dan ook de visie van Jensen Huang, de oprichter van AI-chipmaker NVIDIA, dat uiteindelijk alle mobiele machines een robot zullen zijn.”

Verbinding creëren

Om te beginnen, ziet Maas toepassingen voor robots in sectoren met een prangend arbeidstekort, zoals de bouw en de zorg. „Wij zijn als land steeds welvarender geworden. Daardoor zijn er functies ontstaan die lastig te vervullen zijn, omdat te weinig mensen het werk wil doen: het is zwaar - en soms zelfs gevaarlijk - werk en de werkdruk is te hoog. Maar de maatschappij moet wel blijven draaien, het afval moet nog steeds worden opgehaald en de vloeren schoongemaakt. Daar kunnen robots van toegevoegde waarde zijn, met applicaties die een proces tien tot honderd keer efficiënter maken.”

Toch is er nog veel terughoudendheid om robots in te zetten. Een van de speerpunten van Avular is dan ook om robotica meer te laten landen in de maatschappij. Maas: „De angst voor de technologie kunnen we doorbreken door de functies goed in te zetten zodat robots mensen ‘empoweren’ en als een extensie van jezelf werken, net zoals je laptop en je mobiele telefoon. Daarbij zijn er mogelijkheden om bijvoorbeeld via ChatGPT de interactie met robots te verbeteren, waardoor de nieuwe techniek ook meer verbinding kan creëren. Dat biedt allemaal mooie kansen.”

5G als gamechanger

Door de ontwikkelingen in connectiviteit kan robotica juist nu een vlucht nemen, legt Maas uit. „Om optimaal te werken, hebben robots een cellulair netwerk nodig. 5G biedt dat. Dat stelt ons in staat om grote hoeveelheden data heel veilig te delen via internet. Ook is het nu mogelijk om op afstand in te loggen om eventuele problemen op te lossen: dat scheelt enorm veel wacht- en reistijd. In de toekomst kunnen we 5G ook toepassen voor localisatie en daarmee een soort GPS ontwikkelen voor robots.”

Breder durven kijken

Maas denkt dat over vijf tot tien jaar robotica al heel breed wordt toegepast, in allerlei sectoren. Als dat goed gaat, zal het heel snel gaan schalen naar alle delen van de samenleving. „Over twintig jaar hebben we allemaal een robot die ons ondersteunt in het huishouden.” Voorwaarde is wel dat de bereidheid om in robotica te investeren en de technologie toe te passen zich positief blijft ontwikkelen. „In vergelijking met bijvoorbeeld Azië en de VS loopt Europa achter in zowel adaptatie als investeringen”, zegt hij. „Dat is jammer want hier lopen de allerbeste techneuten rond en de technologie ontwikkelt zich exponentieel. Als we breder durven kijken dan we nu soms doen, kunnen we de ontwikkeling van robotica versnellen, ten goede voor onze samenleving.”

Meer mogelijkheden

De toepassingen die Avular ontwikkelt voor en met klanten, laten zien hoeveel mogelijkheden robotica ondernemers nu al biedt. Ook – en misschien juist - voor het mkb, zegt Maas. „Robotica kan van waarde zijn in alle sectoren waarin schaarste van arbeid een rol speelt – en dat zijn er steeds meer. Tegelijkertijd kan het helpen bij het voldoen aan milieueisen, want robots zijn elektrisch en maken je proces efficiënter. Wees vooral niet te bang om het te gaan proberen. Ga eens praten met een bedrijf dat er verstand van heeft en ontdek wat er allemaal kan. Dat is meer dan je denkt!”

De cloud klinkt dan wel alsof het in de lucht hangt, maar ondertussen verbruiken die datacenters enorme hoeveelheden energie en zorgen dat er weer CO2 vrijkomt. Genoeg reden voor Jonathan Dul om impact te maken binnen zijn mogelijkheden en werkveld op het gebied van duurzaamheid. “Ik dacht altijd dat ik genoeg deed door te werken op het gebied van duurzaamheid. Maar inmiddels denk ik, oké, wat is echt mijn toegevoegde waarde? Dus wat kan ik echt veranderen?”

“De ideale wereld is eigenlijk dat ik als duurzaamheidsmanager niet meer nodig ben” – Jonathan Dul, duurzaamheidsmanager bij WeTransfer

En daarvoor moet je als bedrijf aan de slag, op alle niveaus. Zeker met de CSRD-richtlijn die eraan komt. Dat gaat van kleine aanpassingen zoals het gebruik van pixels op je website tot onnodig mailverkeer, maar ook de inzet van hernieuwbare energie voor iedereen in jouw keten. En welke rol speelt AI en onderlinge samenwerking hierin?

“Aan het einde van mijn sportcarrière stond ik voor de keuze: wil ik verder in de academische wereld, of wil ik een andere uitdaging aangaan?” vertelt Kamiel Maase. Net op dat moment kwam bij NOC*NSF een functie vrij als prestatiemanager kennis, onderzoek & ontwikkeling. “Een brugfunctie”, aldus Maase, “om de academische wereld en de wereld van topsport met elkaar te verbinden. De ideale baan voor iemand zoals ik, met een been in allebei.”

Netwerk van kennispartners

Dat was in 2009. Sinds die tijd heeft Maase gebouwd aan een indrukwekkend netwerk van kennispartners, zoals universiteiten, hogescholen en bedrijven. Doel is om hun wetenschappelijk gefundeerde kennis en innovatie waar mogelijk praktisch toepasbaar te maken voor TeamNL. “Ik zit niet zelf met de neus in de literatuur maar heb regelmatig contact met onze partners. TeamNL beslaat zo’n ongelofelijk breed gebied, van bridge tot basketbal en van zwemmen tot schaatsen, dat ik niet eens zou weten wát ik bij zou moeten houden!” zegt Maase lachend. Hij is daarom met name op zoek naar overkoepelende inzichten of ontwikkelingen op thema’s die voor heel veel sporten toepasbaar zijn. Denk aan slaap en dag- en nachtritme, belastbaarheid of voeding.

Focus op vrouwelijke topsporter

Ook een nieuw en groot thema is de vrouwelijke sporter. Maase: “De helft van de populatie van TeamNL is vrouw, maar veel onderwerpen die van invloed kunnen zijn op hun prestaties en welzijn blijven onbelicht. Daar willen we verandering in brengen.
Om te beginnen, met betere, laagdrempelige voorlichting voor de sporters zelf en hun coaches, nu nog vaak mannen. Blijven er vervolgens vragen over of spelen er problemen? Dan kunnen we doorverwijzen naar onze partners in het netwerk Sport en Gynaecologie. Veel van deze vrouwenartsen zijn zelf topsporter geweest en snappen daardoor beter wat dat van je vraagt. Bovendien willen we de vrouwelijke sporter een grotere rol geven bij onderzoek. Met aandacht voor vraagstukken die het verschil kunnen maken voor vrouwen maar ook voor een gelijkwaardige verdeling tussen man en vrouw bij alle nieuwe onderzoeken. Tot voor kort werd onderzoek namelijk voor 80 tot 90 procent uitgevoerd met mannen!”

‘De helft van TeamNL is vrouw maar veel onderwerpen die van invloed zijn op hun prestaties en welzijn blijven onbelicht’ – Kamiel Maase, prestatiemanager kennis, onderzoek & ontwikkeling bij NOC*NSF

Buiten gebaande paden

Wetenschappelijke kennis van buiten binnenhalen en praktisch toepasbaar maken, heeft zijn waarde al bewezen voor TeamNL. Maase: “Zo hebben we in de aanloop naar de Spelen in Tokio veel inzichten verzameld over wennen aan, trainen en presteren in hitte. Dat hielp om sporters en coaches zo goed mogelijk voor te bereiden.”
Buiten de gebaande paden denken en externe experts benaderen zou ook voor andere organisaties waardevol kunnen zijn, denkt Maase. “Om daarvan optimaal gebruik te kunnen maken, heb je mensen in je organisatie nodig die het contact kunnen leggen en de vertaalslag kunnen maken. Bruggenbouwers, dus. Dat is heel mooi werk, kan ik uit ervaring zeggen!”

Met zijn start-up zet Erik-Jan Frieser zich de afgelopen jaren in voor online veiligheid voor zowel kleine als grote bedrijven. Het uitgangspunt is de zwakke punten in cyberveiligheid te ontdekken en dan samen met aanwezige IT’ers een concreet stappenplan te maken om de gegevens veilig te stellen en daarmee meteen toekomstbestendig te zijn voor de nieuwste NIS2 regelgeving.

In het verleden deed Erik-Jan al ervaring op bij de grote techreuzen en nu doen ook kleinzakelijke bedrijven daar hun voordeel mee. Van ransomware tot phishing; hoe weer je je tegen hackers die pogingen doen toegang tot bedrijfsgegevens te krijgen? “Zo’n 98% van ellende vang je af door je techniek goed op orde te hebben, de overige 2% zit in de bewustwording van de mensen op de werkvloer.”

Sinds twee jaar zit Shanna Bosmans in deze rol die in het leven werd geroepen bij Microsoft, ze is de eerste en al op vrij jonge leeftijd die zo’n positie bekleed. Hoe kwam ze daar? Door haar nieuwsgierigheid naar hoe de wereld verandert en de rol van technologie daarin ontdekte het belang van iedereen mee te nemen in die veranderingen. “Dat is mijn missie geworden”, deelt ze in deze aflevering van De Verschilmakers met host Vivianne Bendermacher.

‘Je ziet organisaties die veel op afstand samenwerken ook andere manieren vinden om elkaar te ontmoeten zonder daarvoor te hoeven reizen.’ – Shanna Bosmans, chief hybrid officer bij Miscrosoft

“Technologie kan al veel, dus het lastige is hoe je iedereen daarin meekrijgt”, aldus Shanna. Daarvoor is het belangrijk te kijken met wie je werkt, klanten of interne ontwikkelaars hebben hele andere behoeften en wensen op het gebied van communicatie bijvoorbeeld. Dat geldt ook voor de samenwerking tussen verschillende generaties. Daarom is het volgens Shanna van groot belang te kijken naar de impact van technologie en hoe die inzetbaar is: “Naast generatieve AI is het leuk om een andere technologie te benoemen die ik denk ook van belang gaat zijn voor de toekomst en dat is de metaverse of eigenlijk het samenbrengen van de echte realiteit en de digitale laag daaroverheen.”

Oplossingen bouwen voor problemen: dat heeft Maarten Sukel altijd al leuk gevonden. Tijdens zijn bachelor Informatiekunde kwam hij op die manier in aanraking met AI. “Woningnood was toen al een probleem, zeker voor studenten. Ik wilde de invloed van Airbnb op de woningmarkt zichtbaar maken en bouwde een systeem om in kaart te brengen in welke steden en stadsdelen studenten last kregen van de concurrentie met Airbnb. Zo ontstond mijn liefde voor het vakgebied.”

Voorkom verspilling

Inmiddels is Sukel bezig om zijn promotieonderzoek in machine learning aan de Universiteit van Amsterdam af te ronden en werkt hij bij online supermarktketen Picnic als senior machine learning engineer. “Een van de projecten waaraan ik het meest heb gewerkt is een algoritme om te voorspellen hoeveel van de producten we gaan verkopen, om ze tijdig te kunnen inkopen”, vertelt Sukel die ook het maatschappelijk belang in het vizier houdt. “Inmiddels kunnen we dat twee weken van tevoren vrij nauwkeurig voorspellen. Het is een complexe balans: je wilt producten op voorraad hebben zodat klanten niet misgrijpen. Maar we willen ook duurzaam zijn en geen voedsel verspillen.”

Steeds meer niches

In zijn vakgebied volgen de technologische ontwikkelingen elkaar snel op. Zo snel dat zelfs een zelfverklaarde ‘vakidioot’ als Sukel niet meer alle algoritmes kan bijhouden. “Ik houd het tegenwoordig bij mijn eigen niche. Collega’s doen dat ook en zo kunnen we elkaar grotendeels op de hoogte houden. Er komen ook steeds meer niches bij. Dat maakt mijn werk leuker maar ook complexer. Wat dat betreft, zouden best meer mensen mogen kiezen voor een carrière in AI. Er is werk genoeg!”

Effect op de arbeidsmarkt

De toegenomen focus op AI betekent ook dat er nieuwe banen ontstaan. Sukel: “Dat gebeurt op technisch vlak, natuurlijk. Machine learning engineer is zo’n nieuwe baan, die net als data engineer steeds populairder is. Maar ik denk dat er ook steeds meer functies zullen komen in het verlengde van de technologie. Denk aan een AI compliancy officer, om het gebruik van algoritmes aan aankomende wetgeving te laten voldoen.”